Roma Mitolojisi

Tanım

Donald L. Wasson
tarafından yazıldı, Münevver Çalışkan tarafından çevrildi
08 Mayıs 2018 tarihinde yayınlandı
X
translations icon
Diğer dillerde mevcut: İngilizce, Fransızca, İspanyolca
Janus and Bellona (by schurl50, Public Domain)
Janus ve Bellona
schurl50 (Public Domain)

Eski Romalılar zengin bir mitolojiye sahipti ve çoğu komşularından ve seleflerinden, Yunanlılardan türetilmiş olsa da, sonunda bir imparatorluğa dönüştükleri için Roma halkının zengin tarihini tanımlıyordu. Ovid ve Virgil gibi Romalı yazarlar, bize Aeneas, Vesta, Janus ve Roma'nın ikiz kurucuları Romulus ve Remus gibi uzun ömürlü ve ikonik figürler verecek şekilde antik Akdeniz'in mitolojik mirasını belgeledi ve genişletti.

Mitlerin amacı

Bir mitoloji çalışmasına girmeden önce, bir efsanenin arkasındaki kavramı anlamak gerekir. Philip Matyszak, The Greek and Roman Myths: A Guide to the Classical Stories (Yunan ve Roma Mitleri: Klasik Hikayelere Bir Kılavuz) adlı kitabında bir efsaneyi basitçe "eski uygarlıkların dünya görüşü" olarak tanımlıyor. Bu efsaneler-genellikle yiğit kahramanlar, başı dertte olan evlenmemiş kızlar ve çok güçlü tanrılarla dolu basit hikayeler olarak görünse de — çok daha fazlasıdır. Yunanlıların ve Romalıların tanrıları insan biçiminde, sevgi, nefret ve kıskançlık gibi birçok insan niteliği sergilediler ve bu nedenle Roma ve Yunanistan halkı kendilerini bu masallarda görebildiler ve dünyanın geri kalanıyla olan ilişkilerini ve tanrılarla olan bağlantılarını anlayabildiler. Genellikle öğrenilmesi gereken ders, kişinin kaderini güç, kararlılık ve asalet ile karşılaması gerektiğiydi. Bu efsaneler, bir bireyin merhametsiz bir evrenin hastalıklarına ve zorluklarına karşı durmasını sağladı. Matyszak, sürekli anlaşmazlıklarına ve savaşlarına rağmen, tanrıların ve insanlığın dünyanın “canavarlarına ve devlerine” ya da daha basit bir ifadeyle “düzensizlik ve ahlaksız yıkım güçlerine'' karşı birlikte durmaları gerektiğini belirtiyor.”

Reklamları Kaldır
Advertisement
ROMA'NIN HER YERİNDE YUNAN MİTLERİNİN ETKİSİ GÖRÜLMÜŞTÜR; MİMARİDE, TEMALARDA, HEYKELLERİN DEKORLARINDA, TAPINAKLARDA VE MOZAİKLERDE.

İster Yunan, ister Roma, ister başka bir kültür olsun, efsaneler günün sonunda tanrılar ve insanlar arasındaki ilişki ile ilgiliydi, bu bakımdan masal ve halk masallarından farklıydı. Tüm insanlar için, birçok yönden, mitler güvenlik sağlayarak hayatı katlanılabilir hale getirdi. Hem Yunanistan'da hem de Roma'da basit hikayeler olarak kolayca göz ardı edilmemelidirler, çünkü önemli meselelerle uğraştılar: dünyanın yaratılışı, iyinin ve kötünün doğası ve hatta ölümden sonraki hayat. Ve bu nedenle, bu masallar zamanın sınavından geçmiş ve günümüz kültürümüzün bir parçası haline gelmiştir. Bunu görmek için gezegenlerimizin isimlerine bakmak yeterlidir: Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn, Neptün, Uranüs ve hatta zavallı küçük Pluto, Roma tanrıları için adlandırılmıştır.

Yunan kökenleri

Yunanistan'da, efsaneler zengin bir eski sözlü gelenekten türetilmiştir: Homer'in İlyada ve Odyssey ve Hesiod'un Teogonisi. Bunlar, nesilden nesile, önce konuşulan kelimeyle aktarılan ve son olarak M. Ö. 8. yüzyılda yazılan hikayelerdi. Roma M. Ö. 8. yüzyılda kurulduğunda, Yunan şehir devletlerinin çoğu zaten iyi kurulmuştu. Yunanistan, İtalyan Yarımadası ve Sicilya'da koloniler bile kurmuştu. Yüzyıllar sonra, dört Makedon Savaşından sonra, bu koloniler erken Roma Cumhuriyeti'nin bir parçası olacaktı. Yunanistan ile ve daha spesifik olarak Yunan dini ve mitolojisi ile olan bu temas, Roma ve halkı üzerinde kalıcı bir etkiye sahipti. Roma, Yunanistan'ı tanımlayan çok şeyi benimsemeyi başardı: sanat, felsefe, edebiyat ve drama. Bununla birlikte, mitolojinin bir Roma değerleri kümesini yansıtacak şekilde uyarlanması gerekiyordu.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Mars Ultor
Mars Ultor
Mark Cartwright (CC BY-NC-SA)

Yunan mitlerinin etkisi Roma'nın her yerinde görüldü; heykellerin, tapınakların ve mozaiklerin mimarisinde, temasında ve süslemelerinde. Yunan olan her şeyin bu şekilde benimsenmesi, şehrin Truva Savaşı ile olan ilişkisinde görülebilir; sonuçta Roma mitolojisinin en temeline yol açan bir savaş: Romulus ve Remus'un doğuşu ve bir şehrin kuruluşu. Yunan mitolojisinin büyük bir kısmı şiirleri ve dramlarıyla aktarılırken, Roma mitleri, bir tarih duygusu ve Roma olan her şeyin, dini törenlerin ve kurumlarının temelini sağlayan düz yazı şeklinde yazılmıştır. Roma mitolojisinde, tarih ve mit arasındaki fark neredeyse ayırt edilemezdi: Roma bir kader şehriydi ve m bu hikayeyi mitler anlattı.

Ovid (Roman yazar)

Birçok erken dönem Romalı yazarı Roma mitleri üzerine yazdı. Ovid, İmparator Augustus tarafından sürgüne gönderilmeden önce, Roma tarihinde politik ve kültürel olarak kritik bir zamanda yazdı. İmparator, Cumhuriyetin eski diniyle bir bağlantı kurmayı ve tanrılara saygı duymayı umuyordu. Ovid, hem Roma mitine hem de dinine odaklanan birkaç eser kaleme aldı - Metamorphoses ve Fasti, en çok bilinen eserlerinden ikisi. Hikayeleri, çoğunlukla Yunanca olsa da, Roma isimlerini içeriyordu. Fasti'de eski Roma takviminin ilk altı ayının festivallerini, tanrıların efsanelerini ve ayinlerinin çoğunun kökenini resmetmiştir. Erken Roma mitolojisi şehir ve zengin tarihi ile derin bir bağlantı kurarken, belirli bir efsaneye odaklandı: sözde kurucularının doğuşu: Romulus ve Remus.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Aeneıd Ve Aeneas

Roma'nın gerçek kökeni kaynaktan kaynağa, hem tarihsel hem de kurgusal olarak değişse de, hikayeyi(Homeros'un Odyssey'ini anımsatan) en eski anlatanlardan biri, kahramanı Truva savaşçısı Aeneas'ın seyahatlerini anlatan bir hikaye olan Aeneid'deki Virgil'di. Aeneid'in Roma mitolojisinin en eksiksiz ifadesini sergilediği söylenir. Hikayede kahramanımız, annesi tanrıça Venüs'ün (babası Anchises adında bir ölümlüydü) yardımıyla, şehir Yunanlara tamamen yenilmeden önce babası ve bir dizi asker arkadaşıyla Truva'dan kaçtı. Bu hikaye ve Truva Savaşı ile bağlantısı Romalılara eski Truva kültürüne bir bağlantı verdi. Truva atının hikayesinin, Homer'in Odyssey'inde bahsedilmesine rağmen Virgil'den geldiğine dikkat edilmelidir. Venüs'ün yardımıyla, mağlup olan Truvalılar, düşmüş şehirden ayrılır ve Aeneas'ın bir şehir bulacağı önceden söylendiği İtalya'ya doğru yola çıkar. Önce Yunanistan'a gittiler ve ardından Homeros'un hikayesindeki gibi, rotalarından saptılar. Jüpiter'in karısı Juno, hikaye boyunca Aeneas'a sürekli müdahale ediyor. Kahramanımızın güzel Kraliçe Dido ile tanıştığı Afrika şehri Kartaca'ya iniyorlar ve tabii ki aşk onu takip ediyor ve yakında gerçek amacını unutuyor.

Fresco with Wounded Aeneas
Yaralı Aeneas'ı tasvir eden fresk
Carole Raddato (CC BY-SA)

Nihayetinde, tanrı Merkür müdahale eder ve Aeneas'a kaderini hatırlatır, onun ve adamlarının isteksizce Afrika'yı terk etmelerine ve yelken açmalarına neden olur; trajik bir şekilde, Kraliçe Dido, sevgilisini kaybettiği için kendini yanan bir ateşe atarak intihar eder. Cumae'ye indikten sonra Aeneas, onu sadece düşmüş düşmanları ve Kraliçe Dido ile karşılaştığı Hades'e götüren bir kahin olan Sibyl'e danışır, aynı zamanda torunlarının kuracağı büyük şehri ona anlatan yakın zamanda ölen babasıyla da tanışır. Daha sonra, Tiber'in ağzına ulaştıktan sonra, şımarık Truvalılar Rutuli Kralı Turnus ile savaşa girer (juno'nun eserinden daha fazlası). Venüs, Aeneas'a Aşil için yaptığı gibi yeni zırh ve silahlar yapmak için Vulcan'a (Yunan Hephaestus'un Roma versiyonu) danışır. Turnus sonunda bir düelloda yenildi ve öldürüldü. Nihayetinde Aeneas'ın kralın kızıyla evlenmesi ile bir barış sağlanır; anlatılana göre Jüpiter, Juno'yu Aeneas ile savaşı bitirmeye ikna etmişti.

Romulus Ve Remus

Aeneas'ın torunları, kaderinin kenti Roma'nın kurucuları oldu. Efsaneye göre, Romulus ve Remus, savaş tanrısı Mars ve Alba Longa'nın gerçek Kralı Numitor'un kızı Rhea Silvia'nın oğullarıydı. Bir darbede, Amulius kardeşini devirdi ve tahttaki iddiasını korumak için Rhea'yı Vestal Bakirelerine katılmaya zorladı. Bir gün, Mars genç Rhea'yı kutsal ormanda gözetledi ve ona tecavüz etti. Kral Amulius'un emriyle Tiber'e atılan iki oğlu vardı. Son zamanlarda meydana gelen bir sel, Ficus Ruminalis'te karaya sürüklenmelerine neden oldu. Mars'ın kutsal hayvanı olan dişi bir kurt tarafından kurtarıldılar (sözde kurt, Mars'ın başka bir kutsal hayvanı olan bir ağaçkakan tarafından destekleniyordu). Daha sonra, çocuklar Faustulus ve karısı Acca Larentia adında yerel bir çoban tarafından evlat edinildi.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Romulus & Remus
Romulus ve Remus
Mark Cartwright (CC BY-NC-SA)

Yıllar geçiyor ve şehrin gelecekteki iki kurucusu topluluklarında lider oluyor ve Remus sonunda kralın zindanına iniyor. Romulus kardeşini kurtardı ve Numitor'un yardımıyla Amulius'u devirdi. Tabii ki, bu zamana kadar çocuklar gerçek kimliklerini öğrendiler. Birlikte bir şehir kurdular; ancak, şehrin isim hakları konusundaki bir anlaşmazlıkta, remus kıskançlık içinde öldürüldü ve şehir Roma oldu. Anlaşmazlığın bir versiyonunda, çocuklar kuşların uçuşunda alametleri izlemeyi kabul ettiler. Romulus isim haklarını kazandı ve Remus öldürüldü (Romulus'un tanrılar tarafından desteklendiği iddia edildi). Romulus kırk yıl boyunca Roma'yı yönetecekti.

Roma Tanrıları Ve Tanrıçaları

Roma mitolojisi, Yunanlılar gibi, bir dizi tanrı ve tanrıça içeriyordu ve Yunanistan'ın İtalyan yarımadası üzerindeki erken etkisi ve Yunan kültürüyle her zaman var olan teması nedeniyle, Romalılar sadece hikayelerini değil aynı zamanda tanrılarının çoğunu da yeniden adlandırdılar. Bu uygulamanın bir istisnası, adı her iki kültür için de ortak olan tek tanrı olan tanrı Apollo'dur. Başlangıçta, Yunanlılarla olan ilişkisinden önce, Roma tanrılarının çoğu mitlerden ziyade kültlerle daha yakından ilişkiliydi (Roma şampiyonu Herkül olan Yunan kahramanı Herakles'te olduğu gibi). Ancak bu değişimin çoğu, Romalılar tarımdan savaşa döndüğünde geldi.

JÜPİTER BİR ROMAlı YAŞAMININ HER BOYUTUNU ETKİLEDİ; CAPİTOLİNE TEPESİNİN ÜZERİNDEKİ TAPINAĞI, BİRÇOK ZARARLI ASKERİ KOMUTANIN SON HEDEFİ OLDU.

Roma mitolojisinin gelişiminin başlarında, Yunan tanrısı Cronus'a eşdeğer Satürn vardı. Capitoline Tepesi'nin eteğindeki Tapınağı, kamu hazinesini ve Roma Senatosu'nun kararnamelerini içeriyordu. Erken Roma kült tanrılarının üçlüsü Jüpiter, Juno ve Minerva olarak yeniden yaratıldı; ikincisi, zanaatkarların koruyucu azizi ve okul çocuklarının tanrıçasıydı (daha sonra Athena ile ilişkilendirildi). Gök tanrısı Jüpiter, Yunan Zeus'a daha çok benziyordu. Jüpiter, bir Romalı yaşamının her yönünü etkiledi; Capitoline Tepesindeki tapınağı, ganimetlerinin bir kısmını Jüpiter'e adak olarak bırakacak birçok başarılı askeri komutanın son varış noktasıydı. Karısı (ve kız kardeşi) Juno, Roma kadın hayatının her yönüne başkanlık eden Hera'yı andırdı ve Aeneas durumunda, sevmediği kişilere karşı kindar oldu.

Reklamları Kaldır
Advertisement

Artemis / Diana
Artemis / Diana
Timothy Tolle (CC BY)

Benzer şekilde, Aşk tanrıçası Afrodit, denizin köpüklerinden doğan Venüs olurken, Zeus, Hades ve Poseidon'un kardeşleri sırasıyla Pluto ve Neptün oldu. Yunan Artemis, av tanrıçası Diana olarak yeniden adlandırılırken, savaş tanrısı Ares, başlangıçta ilkbaharla ilişkilendirilen bir tarım tanrısı olan Mars'tı (Mart onun için seçildi). Romalı komutanlar savaştan önce ona her zaman bir fedakarlık yaparlardı. Ve son olarak, bir zamanlar ticaret ve kazanç tanrısı olan küçük bir tanrı olan Merkür'e dönüşen haberci Hermes'i ve bahsedildiği gibi Herkül'ün Roma versiyonu Herkül'ü unutmamak gerekir.

Yunanistan'da olduğu gibi, Roma şehirleri genellikle kendi koruyucu tanrılarını benimsediler, tapınaklar inşa ettiler ve bu tanrıyı onurlandırmak için ayinler yaptılar. Ve Yunanlıların etkisi çok büyük olsa da, Romalılar, iki yüzlü kapı ve kapı tanrısı Janus gibi bir dizi orijinal tanrıya sahipti (şehir kapıları savaş sırasında açıktı ve barış zamanında kapalıydı). Etrüsk tanrısı Culsans'a benzer şekilde, Janus hem geleceği hem de geçmişi görebiliyordu. Bilgeliği için değerli, tüm olayların başlangıcına başkanlık etti. Ayrıca Satürn'ün kızı Vesta ve takipçileri Vestal Bakireleri olarak adlandırılan ocağın ve aile hayatının tanrıçası Vesta da vardı. Yunanlıların tanrıçası Hestia ile bağlantılı olmasına rağmen, Roma mitolojisinde kendine özgü kişiliğini aldı. Roma'nın ikinci Kralı Numa, Vesta'ya adanmış bir kült kurdu. Son olarak, doğanın tanrısı Faunus vardı; Aralık ayında bir festivalle mahsullerin koruyucusu olarak ibadet edildi.

Her nehir ve baharın kendi tanrısı olduğu için çiftçiler için hayati önem taşıyan bir dizi su tanrısı da vardı (Juturna, kaynak ve su tanrıçasıydı). Çiftçiler bu tanrıları bir dizi teklifle yatıştırmak zorunda kaldılar. Tiberius Tiber tanrısıydı ve her 27 Mayıs saman mankenleri onu sakinleştirmek için Tiber'e atılıyordu. Bu, insanlar da dahil olmak üzere etraflarındaki her şeyi barındıran doğaüstü güçlere olan antik Roma inancını anımsatıyor. Her Mayıs (9, 11 ve 13), ölülerin ruhlarının kovulduğu Lemurya Festivali kutlandı. Birçok Romalılar sürekli atalarının ruhları tarafından izlendiğine inanıyordu.

Birçok insan sadece mitoloji konusu düşünüldüğünde Yunanlıları düşünürken, Romalılar kendi zengin ve canlı mitolojilerine sahipti. Hepimiz bir şekilde dişi kurtun hikayesini ve Romulus ve Remus kardeşlerini kurtardığını duyduk ve bu şekilde, diğer birçok Roma efsanesi günümüzde kültürümüzün bir parçası haline geldi. Yunanlılara ve Romalılara, efsaneler bir halk olarak kim olduklarını açıkladılar ve onlara ulusal gurur duygusu, cesaret ve onur anlayışı ve kaderlerine dair içgörü kazandırdılar.

Çevirmen Hakkında

Münevver Çalışkan
Türkiye'de yaşıyorum ve Bartın Üniversitesi Mütercim Tercümanlık Bölümü lisans öğrencisiyim. Tarih ve mitler her zaman ilgimi çekmiştir ve bu konularda çeviri yapmak benim için çok zevkli.

Yazar Hakkında

Donald L. Wasson
Donald, Lincoln College'da (Normal, Illinois) Antik, Ortaçağ ve ABD Tarihi üzerine dersler vermiştir ve Büyük İskender'i öğrendiğinden beri her zaman kendini bir tarih öğrencisi olarak nitelemiştir ve öyle nitelemeye de devam etmektedir. Edindiği bilgileri öğrencilerine aktarmaya hevesli biridir.

Bu Çalışmayı Alıntıla

APA Style

Wasson, D. L. (2018, Mayıs 08). Roma Mitolojisi [Roman Mythology]. (M. Çalışkan, Çevirmen). World History Encyclopedia. alınmıştır https://www.worldhistory.org/trans/tr/1-12207/roma-mitolojisi/

Chicago Formatı

Wasson, Donald L.. "Roma Mitolojisi." tarafından çevrildi Münevver Çalışkan. World History Encyclopedia. Son güncelleme Mayıs 08, 2018. https://www.worldhistory.org/trans/tr/1-12207/roma-mitolojisi/.

MLA Formatı

Wasson, Donald L.. "Roma Mitolojisi." tarafından çevrildi Münevver Çalışkan. World History Encyclopedia. World History Encyclopedia, 08 May 2018. İnternet. 19 Nis 2024.