سنگ روزتا (رشید)

تعریف

Mark Cartwright
توسط ، ترجمه شده توسط Nooshin Hosseini
منتشر شده در 03 January 2014
Print Article
Rosetta Stone (by Trustees of the British Museum, Copyright)
سنگ روزتا (رشید)
Trustees of the British Museum (Copyright)

سنگ روزتا (رشید) یک لوح سنگی ناکامل از جنس سنگ آذرین و به رنگ خاکستری و صورتی است که [قدمت آن] به سال 196 ق.م. بازگشته و تایید مذهبی حکومت پادشاه بطلمیوس پنجم بر مصر را نشان می­ دهد. متن آن به سه نسخه­ ی متفاوت است: هیروگلیف، دموتیک و یونانی، اتفاقی که به رمزگشایی از خط هیروگلیف مصری کمک بی­ اندازه­ ای کرد.

کشف

این سنگ در بندر سنت جولین، الرشید (روزتا) در دلتای نیل در مصر و در سال 1799 ب.م. توسط پیر فرانسوا ژاویر بوچارد کشف شد. بوچارد افسر مهندسان ارتش ناپولی بود، او لوح را از دیوار قدیمی­ ای که طی بازسازی قلعه جولین خراب شده بود، بیرون کشید. ژنرال مینو –افسر فرمانده ی بوچارد- که به اهمیت این سنگ پی برده بود، آن را به اسکندریه منتقل کرد. رونوشت­ ها و همچنین قالب­ هایی از سنگ تهیه شد، اما بعداً سنگ توسط افسر انگلیسی تامکینز ترنر مصادره و به غنیمت گرفته شد و بدین ترتیب سنگ برای همیشه در موزه بریتانیا در لندن مستقر شد.

محققان بنام متعددی سعی کردند تا با استفاده از این سنگ، هیروگلیف را رمزگشایی کنند، اما این توماس یانگ انگلیسی بود که برای اولین بار برخی [حروف] هیروگلیف را که به تجلی الوهی بطلمیوس پنجم مربوط بود (205-180 ق.م.) و همچنین شیوه­ ای را که علامت ­ها باید خوانده شوند، شناسایی کرد. هرچند، در اوایل دهه 1820 ب.م. بود که این متن توسط ژان-فرانسیس شامپولیون، کسی که کشف کرد خط هیروگلیف در واقع ترکیبی الفبایی ست از عناصر هجایی و معین ساز، به طور کامل رمزگشایی کرد. بنابراین، معنای کامل هیروگلیف مصری، که برای 1600 سال گم شده بود، بالآخره دوباره کشف شد.

متن روی سنگ به 14 خط هیروگلیف، 32 خط دموتیک و متنی به زبان یونانی در 54 خط نگاشته شده است.

مشخصات

ابعاد این سنگ 112.3 در 75.7 سانتی­متر و با ضخامت 28.4 سانتی­متر است. متن روی سنگ متشکل است از 14 خط به زبان هیروگلیف، یک متن دموتیک 32 خطی و متن یونانی 54 خطی. از آنجایی که بخش­هایی از سنگ از بین رفته و در دست نیست –به ­طور خاص دو گوشه­ ی بالا و راست پایین- هیچ ­یک از متن­ ها کامل نیستند. هیروگلیف زبان راهبان مصری بوده و دموتیک نوشتاری زبان رایج و همچنین یونانی نیز برای اهداف اداری به کار برده می­ شده. متن هر سه نظام نوشتاری به فرمان حکومتی ­ای از سوی مجلس مذهبی ممفیس اشاره دارد که حکومت پادشاه بطلمیوس پنجم را در مصر، یک سال پس از تاج­گذاریش تأیید می­ کند.

Rosetta Stone Detail, Hieroglyphic Text
جزئیات سنگ روزتا، متن هیروگلیف
Osama Shukir Muhammed Amin (Copyright)

متن

متن روی آن، با ستایشی طویل از دستاوردها و فرمانروایی خوب بطلمیوس پنجم آغاز می­ شود. [متن]به ما می ­گوید که بطلمیوس پنجم کامیابی بزرگی را برای مصر فراهم آورده و مقادیر زیادی پول در معابد سرمایه­ گذاری کرده –هم با ساخت معابد جدید و هم تعمیر پرسشتگاه­ های قدیمی- و همچنین او برای مردم آذوغه فراهم کرده است. مالیات­ ها کاهش یافته و یا حذف شده و بسیاری از زندانیانی که سابقاً دشمن حکومت تلقی شده بود­اند در زمان پادشاهی او آزاد گشته ­اند. بعلاوه پادشاه دشمنان مصر را سرکوب کرده و به عملیات به­ خصوصی دربرابر استحکامات نظامی دشمنی اشاره شده -فتحی که از طریق کانال هاایی انجام گرفته که به­ منظور مسدود ساختن ذخایر آب شهر حفر شده. به افتخار همه ی این اقدامات، باید مجسمه­ ای از پادشاه که ده تاج طلا بر سر گذاشته، با عنوان «بطلمیوس مدافع مصر» در همه معبدها نصب شود و راهبان موظفند روزی سه مرتبه بدان ادای احترام کنند. او با عنوان الهه بطلمیوس تجلی خدا و همچنین محبوب پتاح شناخته می شود. تاریخ تولد و تاج­گذاری او باید با باده­ نوشی، قربانی کردن و بزم و سور، جشن گرفته شوند. همچنین، روزهای هفدهم و روز آخر هر ماه باید به افتخار بطلمیوس پنجم، محبوب خدایان، قانون گذار بزرگ، جشن گرفته شود. متن با بیان این [مطلب] پایان می یابد که این فرمان­ ها باید بر روی سنگ با سه متن نوشته شوند –دینی، اسنادی و یونانی نوشتاری - و سنگ­ ها باید در تمامی معبدها در کنار مجسمه­ی این پادشاه والامرتبه که تا ابد زنده خواهد بود، قرار گیرد.

حذف آگهی ها
آگهی ها

منابع

دربارۀ نویسنده

Mark Cartwright
مارک نویسنده‌ای تمام‌وقت، پژوهشگر، تاریخ‌دان، و ویراستار است. به مقوله‌هایی همچون هنر، معماری، و کشف ایده‌های مشترک بین همۀ تمدن‌ها علاقۀ خاصی دارد. او دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته فلسفه سیاسی بوده و سرپرست بخش انتشارات دانشنامۀ تاریخ باستان (WHE) است.

ارجاع به این مطلب

منبع نویسی به سبک اِی پی اِی

Cartwright, M. (2014, January 03). سنگ روزتا (رشید) [Rosetta Stone]. (N. Hosseini, مترجم). World History Encyclopedia. برگرفته از https://www.worldhistory.org/trans/fa/1-12408/

منبع نویسی به سبک شیکاگ

Cartwright, Mark. "سنگ روزتا (رشید)." ترجمه شده توسط Nooshin Hosseini. World History Encyclopedia. تاریخ آخرین تغیی January 03, 2014. https://www.worldhistory.org/trans/fa/1-12408/.

منبع نویسی به سبک اِم اِل اِی

Cartwright, Mark. "سنگ روزتا (رشید)." ترجمه شده توسط Nooshin Hosseini. World History Encyclopedia. World History Encyclopedia, 03 Jan 2014. پایگاه اینترنتی. 09 Oct 2024.