Washington Irving (1783-1859), en çok Sleepy Hollow Efsanesi ve Rip Van Winkle adlı kısa hikayeleriyle tanınan Amerikalı bir yazar, denemeci ve diplomattı. İlk profesyonel Amerikalı yazardı ve aynı zamanda milletlerarası bir üne kavuşan Amerikalı ilk kişiydi.
Nathaniel Hawthorne, Herman Melville, Edgar Allan Poe ve Walt Whitman gibi önemli 19. yüzyıl yazarlarına tesir etti; "Hikayelerinde sergilediği alışılmışın dışında fantastik hassasiyetler... onu takip eden Romantik ve Gotik yazarlar için sahneyi hazırladı" (Bradley, vii). Irving'in hikayelerindeki karakterlerin çoğu artık herkesin bildiği isimler haline geldi: Rip Van Winkle, Ichabod Crane ve tabii ki Başsız Süvari. Yazılarını taze tutan bir stil ve şekil anlayışına sahip, dikkate değer bir yenilikçiydi ve kısa hikayeleri ve taslakları Amerikan tecrübesinin ilk kurgusal kronikleri olarak varlığını sürdürdü.
Erken Hayat
General George Washington'ın (1732-1799) adını taşıyan Washington Irving, 8 Nisan 1783'te, Büyük Britanya ile Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nı sona erdiren Paris Antlaşması'nın imzalanmasından beş gün sonra New York'ta doğdu. Manhattan'ın önde gelen tüccar ailelerinden birinin on bir çocuğunun sonuncusuydu. Babası William, İskoç asıllıyken annesi Sarah, İngiliz asıllıydı. Irving'in devlet veya özel okula gittiğine dair çok az delil vardır. Çocukken İngiliz edebiyatını çok okumuştu: Elbette William Shakespeare, ama ayrıca İngiliz deneme yazarı Joseph Addison ve İrlandalı romancılar Laurence Sterne ve Oliver Goldsmith.
1804'te tüberküloz alametleri gösterdi, bu yüzden kardeşleri onu iki yıllığına Avrupa'ya gönderdi ve orada detaylı günlükler tuttu. Amerika Birleşik Devletleri'ne döndüğünde, Yargıç Josiah Hoffman'dan hukuk tahsil etti ve baroyu geçti. Kısa bir zaman avukatlık yapmasına rağmen, yazmayı tercih etti. İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kapsamlı yolculukları yazma sevgisini körükledi: "Her zaman yeni manzaraları ziyaret etmekten ve garip karakterler ile tavırları müşahede etmekten hoşlanırdım. Daha çocukken bile seyahatlerime ve keşif turlarıma, memleketimin yabancı yerlerine ve bilinmeyen bölgelerine, ebeveynlerimin sık sık telaşlanmasına rağmen başlamıştım." (Bradley, 9'dan alıntı). Irving, yazmasını teşvik eden çok sıkı sıkıya bağlı bir aileden geliyordu; bu yakınlık hayatının bir parçası olarak kalacaktı. Irving evinde yazmak olağan bir şeydi. Kardeşleri eğlence için şiir ve denemeler yazıyordu. Kardeşi Peter'ın The Morning Courier adlı bir gazetesi vardı ve 19 yaşındayken Jonathan Oldstyle mahlasını kullanan Irving, tiyatro ve New York sosyetesi hakkında bir dizi hiciv denemesi yazdı. Irving, yazılarının çoğunda Jonathan Oldstyle veya Geoffrey Crayon gibi mahlaslar kullanıyordu.
İlk Büyük Eser: New York Tarihi
Irving ve kardeşi William kısa ömürlü (bir yıllık) bir hiciv gazetesi olan Salmagundi'yi çıkardı. Anonim olarak neşredilen bu gazete, siyaset ve drama üzerine taslaklar, denemeler ve yorumlar ihtiva ediyordu. İddiaya göre bu gazete New York şehrine Gotham takma adını vermişti. 1808'de Irving, Diedrich Knickerbocker tarafından Dünyanın Başlangıcından Hollanda Hanedanlığı'nın Sonuna Kadar New York Tarihi adlı kitabı yazmaya başladı. Kitabın 1809'da yayınlanmasıyla Irving anında meşhur oldu; kitap İngiltere'de bile satıldı. Onun kitabı okuyuculara şehrin York Dükü'nün adını taşımasından çok önce gurur verici bir tarihi olduğunu hatırlatıyordu. Bölgenin orijinal Avrupalı yerleşmecileri Hollandalılardı ve ülkeye Yeni Hollanda ve başkente de Yeni Amsterdam adını vermişlerdi. İngilizler 1664'te koloniyi ele geçirdiklerinde ismi New York olarak değiştirilmişti. Irving "yerleşime canlı, büyüleyici bir hayat kazandırdı ve New York Tarihi, Eski Hollandalı yerleşimcilerin ananelerini ve halk adetlerini popüler hale getirdi" (Bradley, xi).
Avrupa'da Hayat
1812 Savaşı esnasında Irving, Amerikan deniz kahramanlarının biyografik taslaklarını ve İngiliz mecmualarından denemeler neşreden Analectic Magazine'in editörüydü. Savaşın sonuna doğru, New York Eyalet milislerinde albaylığa terfi etti. Ancak, 1815 Mayıs'ında, savaş bitince İngiltere'ye gitti ve 17 yıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri'ne dönmedi. Başlangıçta, 1818'de iflas edene kadar Liverpool'daki kardeşi Peter'ın ihracat işinde çalıştı. İşin başarısızlığı ve annesinin vefatı, Irving'in depresyona girmesine sebep oldu, lakin Irving kederini yazıya döktü. Neticesi, Geoffrey Crayon mahlasıyla yayınlanan The Sketch Book oldu. The Sketch Book, Rip Van Winkle'ın Knickerbocker hikayelerini ve The Legend of Sleepy Hollow'u içeriyordu. Bazıları Irving'in Alman halk masallarına olan alakasının olduğunu kabul etse de, çoğu yazar bu hikayelerin Irving'in Catskill Dağları ve Hudson Nehri Vadisi'ndeki seyahatlerinden ilham aldığına inanmakta.
Irving, 1819'da The Sketch Book'u taksitler halinde neşretmesi için Amerika Birleşik Devletleri'ne gönderdi, ancak Bir New York Tarihi'ne hayran olan Sir Walter Scott'ın (1771-1832) tavsiyesiyle İngiltere'de tek cilt halinde neşredildi. The Sketch Book'un İngiltere'de yayımlanması Irving'i meşhur etti. Rip Van Winkle ve Sleepy Hollow'un kısa hikayelerinin yanı sıra, kısmen seyahatname, kısmen hikaye antolojisi ve kısmen şahsi denemelerdi. Bunlar, kısa hikayenin edebi bir tür olarak ortaya çıkışına işaret etti. Kitabın anlatıcısı olan Crayon, köklerini arayan ve Stratford-upon-Avon'dan Windsor Kalesi'ne kadar birçok 'mukaddes yeri' ziyaret eden, İngiltere'de yaşayan bir Amerikalıydı, ama Irving, Crayon kılığında, İngiliz gezginleri Amerika'yı tasvir ettikleri için tenkit etti. Züppeleri, sosyal tırmanıcıları ve sahtekarları çağırdı. The Sketch Book'ta, "onun en tabiatüstü hayalleri ile en unutulmaz karakterlerini, İngiliz kırlarındaki pastoral tasvirlerin arasında sessizce gizlenmiş halde buluyoruz." (Bradley, viii) Birçok İngiliz, bir Amerikalının İngiltere hakkında onun gibi yazabilmesine şaşırmıştı.
Irving, Geoffrey Crayon gibi, tatillere, bilhassa da İngiltere'deki Noel'e olan yakınlığını şöyle yazarak dile getirmiştir: "İngiltere'de hiçbir şey muhayyilem üzerinde, eski zamanların bayram gelenekleri ve kır oyunlarının kalıntılarından daha hoş bir tesir yaratmaz." (The Sketch Book, bölüm Noel) Ona göre, en güçlü ve en içten çağrışımları uyandıran şey Noel'di:
İngilizler, cemiyetin her sınıfında kırsal alışkanlıkların yaygın olması sayesinde, kırsal hayatın durgunluğunu hoş bir şekilde bölen festivallere ve bayramlara daima düşkün olmuşlardır. (a.g.e)
En fakir kulübe bile "bayram mevsimini defne ve kızılcık yeşil süslemeleriyle karşıladı" (a.g.e). Noel'in dini ve sosyal ayinine düşkün olmalarına rağmen, Irving modern incelik nedeniyle bayramın birçok oyununun ve töreninin ortadan kalktığını ve "Dünyanın daha dünyevi hale geldiğini" (a.g.e) görünce yüreği kırıldı. Ancak buna rağmen, bunun hala keyifli bir heyecan dönemi olduğunu hissetti. Kırsal yollarda at sürerken, "bana sanki herkes iyi görünüyor ve iyi ruhluydu" (böl. The Stage-Coach).
Noel sabahı uyandığımda, "Kapının dışında küçük ayakların tıkırtılarını duydum" (böl. Noel Günü). Kapıyı açmış ve "bir ressamın hayal edebileceği en güzel küçük peri gruplarından birini görmüştüm" (a.g.e). Irving, "bu eski moda misafirperverliğin kalesinde her şeyin nazik ve mesut hisler üretmek için bir araya geldiğini" keşfetmişti (a.g.e). Bir hizmetçi onu aile duası ve bir Noel ilahisi için küçük bir şapele götürdü. Aile daha sonra gri taştan eski bir binada kiliseye gitti. Bir papaz "Noel ayinleri ve merasimleri ile onu sadece bir şükran günü olarak değil, aynı zamanda bir sevinç günü olarak kutlamanın uygunluğuna dair çok bilgili vaazlar verdi" (a.g.e). Daha sonra, akşam yemeği büyük bir salonda servis edildi. Yemek masası neşeyle doluydu "ve kırsal bereketin bir örneğini sunuyordu" (böl. Noel Yemeği). Irving kapanışta şunları yazdı:
Eğer zaman zaman, insan düşmanlığının giderek artan tabakasını delebiliyorsam, insan tabiatına dair müspet bir bakış açısı geliştirebiliyorsam ve okuyucumu diğer insanlarla iyi geçindirebiliyorsam… o zaman boşuna yazmış olmayacağım. (a.g.e)
Amerika Birleşik Devletleri'nden uzakta geçirdiği 17 yıl boyunca, The Sketch Book'un yanı sıra Bracebridge Hall (1822) ve Seyyahın Hikayeleri'ni (1824) yazdı. Bir diğer Geoffrey Crayon anlatımı olan Bracebridge Hall, 50 hikaye ve denemeden oluşan bir koleksiyondu. Eski moda İngiliz kırlarına bir methiye idi, ama Irving bunun The Sketch Book'un zayıf bir devamı olduğunu düşündü. İki yıl sonra Seyyahın Hikayeleri yayımlandı ve Crayon yine anlatıcılık yaptı. Bu koleksiyondaki en bilinen hikayelerden ikisi, korku geleneğine bir selam olan Alman Öğrencinin Macerası ve Amerikan iş münasebetlerindeki açgözlülüğü ele alan Şeytan ve Tom Walker'dır. Bu, şeytanla anlaşma hikayelerinin ilklerindendi. Her iki hikaye de onun fanteziye olan kabiliyetini gösteriyordu.
Bir yazar olarak Irving, İngiltere'de büyük bir muvaffakiyet elde etmiş ve bu ülke ile mirasına büyük saygı duymuştu:
...Avrupa, hikayeli ve poetik birlik iddiasını ileri sürdü. Sanatın şaheserleri, son derece kültürlü toplumun incelikleri, antik ve mahalli geleneklerin tuhaf hususiyetleri görülebiliyordu."
(The Sketch Book, Yazarın Kendi Üzerine Dair Eseri).
Irving, Amerika Birleşik Devletleri'nin gelecek vaat ederken, Avrupa'nın çağ hazineleri açısından zengin olduğunu ekledi. Her iki kitap da önceki çalışmalarının standartlarına ulaşmadığı için Irving ne yapacağını bilemedi. İspanya'daki Amerikan elçisinin elçilikte ataşe olarak görev yapması için yaptığı daveti kabul etti. Kendisinden, daha önceki bir tarihçi tarafından kopyalanan Kolomb'un kayıp günlükleri de dahil olmak üzere, Martín Fernández De Navarrette'in Kristof Kolomb'un hesaplarından oluşan derlemesini tercüme etmesi istendi. 1828'de, Madrid'deki Amerikan konsolosu Obadiah Rich'in yardımıyla Irving, Kristof Kolomb'un Hayatı ve Seyahatlerinin Tarihi adlı eserini yayınladı. Ancak, bir çeviri yerine, bu Irving'in kendi eseriydi. İspanya'da geçirdiği dönemde, Granada Fethinin Bir Kroniği (1829), Kolomb'un Arkadaşlarının Seyahatleri ve Keşifleri (1831) ve El Hamra Hikayeleri (1832) adlı eserleri yazdı.
ABD'ye Dönüş
1829'da Irving, Londra'daki Amerikan elçiliğine sekreter olarak tayin edildi. Üç sene sonra Irving, Amerika Birleşik Devletleri'ne geri döndü, ancak son 17 yıldır Avrupa'da olduğu için birçok kişi onun fazla Avrupalılaştığına inanıyordu. Değişen Amerika ile yeniden tanışmak için, Amerikan Batısı'nı gezmeye başladı ve Oklahoma toprakları olacak olan yerde at sırtında bir gezinti olan A Tour on the Prairies (1835) adlı eserini; John Jacob Astor'un kürk ticareti kolonisine bir bakış olan Astoria (1836) adlı eserini ve bir Fransız'ın Rockies'i keşfini anlatan The Adventures of Captain Bonneville, USA (1837) adlı eserini üretti.
New York'a döndükten sonra, kendisi ve ailesi için şehrin kuzeyinde Hudson Nehri kıyısındaki Tarrytown yakınlarında Sunnyside adlı bir ev aldı. Başkan John Tyler (1841-45) onu dört yıllığına İspanya elçisi olarak tayin ettiğinden kısa bir zamanlığına buradan ayrıldı. Memleketinde kaldığı zaman boyunca yazmaya devam etti ve Wolfert's Roost and Other Papers (1852) adlı eserinde bir hikaye ve deneme koleksiyonu yayınladı. 1851'de beş ciltlik bir teşebbüs olan George Washington'ın Hayatı'nı yazmaya başladı. Savaş sahalarına gitti, eski gazeteler okudu ve kütüphaneleri ziyaret etti. İlk cilt 1855'te yayınlandı. Beşinci cildi bitirdikten sonra 28 Kasım 1859'da kalp krizinden öldü.
