Herodot o Egipcjanach

Artykuł

Thamis
przez , przetłumaczone przez Łukasz Byrski
opublikowane na 18 styczeń 2012
X
translations icon
Dostępne w innych językach: Angielski, Bośniacki, Francuski, Perski, Rosyjski, Serbski

II:35. Egipcjanie w zgodzie ze swoim klimatem, który jest niepodobny innym oraz z rzeką, która wykazuje naturę odmienną od wszystkich innych rzek, ustalili dla siebie maniery i zwyczaje w sposób odwrotny od innych ludzi w prawie wszystkich kwestiach: wśród nich kobiety wybierają się na targ i prowadzą handel, podczas gdy mężczyźni pozostają w domach i tkają; i gdzie inni przędą popychając tkaninę do góry, Egipcjanie popychają ku dołowi; mężczyźni dźwigają swoje ciężary na głowach, a kobiety na swoich ramionach; kobiety "robią wodę" stojąc, a mężczyźni kucając; wypróźniają się w swoich domach, ale jedzą na ulicach, podając jako powód, iż słusznym jest, aby robić potajemnie rzeczy niestosowne, choć konieczne, a te które nie są nieprzyzwoite czynić publicznie; żadna kobieta nie jest sługą ni męskiego, ni żeńskiego bóstwa, lecz mężczyźni każdego z nich, zarówno męskiego, jak i żeńskiego; synowie nie są w żaden sposób zmuszani do wspierania rodziców, jeśli nie chcą tego czynić, ale córki są do tego zmuszane, nawet jeżeli się temu sprzeciwiają.

II:36. Kapłani bogów w innych krajach noszą długie włosy, ale w Egipcie golą głowy; wśród innych ludzi zwyczajem jest, aby w żałobie ci, których sprawa najbardziej dotyczy obcinali włosy krótko, ale Egipcjanie, gdy następuje śmierć, pozwalają swoim włosom rosnąć długimi, zarówno na głowie, jak i na brodzie, które wcześniej były dokładnie ogolone; inni ludzie prowadzą życie codzienne w oddzieleniu od zwierząt, ale Egipcjanie żyją razem ze zwierzętami; inni ludzie żyją na pszenicy i jęczmieniu, ale dla każdego Egipcjanina, który tym żyje jest to wielka hańba; wyrabiają chleb z grubego ziarna, które niektórzy nazywają orkiszem; ugniatają ciasto nogami, a glinę rękami, którymi również zbierają gnój; i podczas gdy inni ludzie, za wyjątkiem tych, którzy nauczyli się inaczej od Egipcjan, mają swoje członki, jak natura ich stworzyła, Egipcjanie praktykują obrzezanie; odnośnie szat, to mężczyźni noszą po dwie każdy, a kobiety tylko jedną; i podczas gdy inni mocują pierścienie i liny żagli na zewnątrz okrętu, Egipcjanie robią to wewnątrz statku; wreszcie w pisaniu znaków i liczeniu na kamykach, podczas gdy Helleni prowadzą dłoń z lewa na prawo, Egipcjanie czynią to z prawa na lewo; i robiąc tak powiadają, że piszą w prawym kierunku, a Helleni w lewym kierunku; i używają dwóch rodzajów znaków pisma, z których jeden jest nazywany świętym, a drugi zwyczajnym.

Usuń reklamy
Advertisement

Weighing the Heart, Book of the Dead
Ważenie serca, Księga Umarłych
Jon Bodsworth (Public Domain)

II:37. Są religijni ponad wszystkich innych ludzi, i związku z tym posiadają następujące zwyczaje: piją z kubków z brązu i myją je codziennie, i tak czynią nie niektórzy, a wszyscy; noszą lniane ubrania zawsze świeżo wyprane i z tego czynią szczególny punkt praktyki; obrzezają się dla czystości, woląc być czystymi niż urodziwymi. Kapłani golą się na całym ciele co drugi dzień, tak aby nie było na nich wszy, ani żadnych innych plugawych rzeczy, kiedy służą bogom; kapłani również noszą szaty jedynie lniane, a sandały wyłącznie z papirusu i nie mogą nosić żadnego innego rodzaju ubrania i sandałów; myją się w zimnej wodzie dwukrotnie za dnia i jeszcze dwukrotnie nocą; a innych religijnych posług wykonują (można by rzec) niezliczoną ilość. Cieszą się też niejednym dobrym przywilejem, ponieważ nie spożywają ani nie wydają niczego z własnych środków, a święty chleb jest wypiekany specjalnie dla nich i każdy z nich codziennie otrzymuje dużą ilość mięsa wołowego i gęsiego, a także wino jest im dostarczane; lecz jest im zakazane spożywanie ryb; Egipcjanie ponadto nie sieją fasoli na swojej ziemi, a tej, która wyrośnie nie jadają ani na surowo, ani gotowanej; przeciwnie, kapłani nie mogą nawet na nią spojrzeć, uważając to za nieczysty impuls; nie ma kapłana osobno dla każdego z bogów, ale są dla wielu, a jeden z nich jest głównym kapłanem i za każdym razem kiedy ten kapłan umiera, jego syn jest mianowany w jego miejsce.

II:50. Ponadto nazwy prawie wszystkich bogów przyszły do Hellady z Egiptu: bo to, że pochodzą od Barbarzyńców uważam za prawdziwe i jestem zdania, że najprawdopodobniej przybyły z Egiptu, ponieważ, poza przypadkami Posejdona i Dioskurów ( zgodnie z tym, co już powiedziałem uprzednio), a także Hery i Hestii i Temidy i Charyt i Nereid, Egipcjanie posiadali imiona każdego innego boga przez wszystkie czasy. To, co tu mówię Egipcjanie sami sądzą: ale odnośnie bogów, których imion, jak twierdzą, nie znają, to sądze, że otrzymali nazwy od Pelazgów, poza Posejdonem; ale o tym bogu Helleni dowiedzieli się od Libijczyków, gdyż żaden lud poza Libijczykami nie znał imienia Posejdona na początku i nie zawsze oddawał czci temu bogu. Ani, można dodać, Egipcjanie nie mają żadnego zwyczaju czczenia herosów.

Usuń reklamy
Advertisement

II:64. Egipcjanie byli pierwszymi, którzy punktem swojej religii uczynili to, aby nie kłaść się z kobietami w świątyniach i aby nie wkraczać do świątyń po odejściu od kobiet nie umywszy się: prawie każdy inny lud poza Egipcjanami i Hellenami kładzie się z kobietami w świątyniach i wchodzi do świątyni po odejściu od kobiet bez umycia się, ponieważ twierdzi, że nie ma różnicy w tej kwestii pomiędzy ludźmi i zwierzętami: utrzymują, że widzą zwierzęta i różne rodzaje ptaków spółkujące razem zarówno w świątyniach, jak i wewnątrz boskich świętych kręgów; jeśliby to było nieprzyjemne bogu, zwierzęta by tego nie robiły.

II:65. I w ten sposób usprawiedliwiają to, co czynią, a co uważam za niedopuszczalne; ale Egipcjanie są przesadnie ostrożni w przestrzeganiu, zarówno innych spraw, które dotyczą świętych obrzędów, jak i następujących: Egipt, choć graniczy z Libią, nie obfituje zbytnio w dziką zwierzynę, ale ta którą mają jest unikalna i w całości uważana za świetą, część z niej mieszka z ludźmi, a część nie. Ale jeśli mam wyjaśnić powody, dla których święte zwierzęta zostały tak uświęcone, wpierw powinienem wdać się w dyskusję o sprawach dotyczących bogów, o których wielce nie mam ochoty mówić; i co właściwie już powiedziałem, lekko dotykając tematu, powiedziałem zmuszony koniecznością. Odnośnie tych zwierząt, jest taki zwyczaj: osoby wyznaczone przez Egipcjan, zarówno mężczyźni, jak i kobiety, przynoszą jedzenie dla każdego rodzaju zwierząt z osobna i ich zawód przechodzi dalej z ojca na syna; a ci, którzy mieszkają w różnych miastach, dokonują przysięgi w ten sposób, to znaczy, gdy składają przysięgę bogu, któremu poświęcone jest zwierzę, golą głowę swoich dzieci w całości lub w połowie albo w trzeciej jej części i wtedy umieszczają włosy na wadze ze srebrem i ilekroć to waży, tenże człowiek daje osobie, która troszczy się o zwierzęta, a ona przekraja ryby na równe wartości i podaje je zwierzętom jako pokarm. Tak żywność dla ich podtrzymania była wyznaczana: a jeśliby ktoś zabił którekolwiek z tych zwierząt, karą, jeśli zostało to uczynione z premedytacją, jest śmierć, a jeśli wbrew swojej woli, taka kara jest wyznaczana przez kapłanów: ale ktokolwiek zabije ibisa lub jastrzębia, niezależnie czy z własnej woli czy wbrew niej, musi umrzeć.

Usuń reklamy
Advertisement

II:82. Poza tym Egipcjanie odkryli także, do jakiego boga należy każdy miesiąc i każdy dzień i jakie losy spotkają człowieka urodzonego w danym dniu oraz jak umrze i jakim będzie człowiekiem: i te wynalazki zostały przejęte przez tych Hellenów, którzy zajmowali się poezją. Wróżby również zostały poznane przez nich znacznie lepiej niż przez inne ludy; bo kiedy wydarzy się jakiś omen, obserwują i zapisują zdarzenie, które z niego wynika, a jeśli kiedykolwiek potem wydarzy się coś, co go przypomina, wierzą, że wydarzenie, które z niego nastąpi, będzie podobne.

II:83. Ich wróżbiarstwo jest uporządkowane w ten sposób: sztuka nie jest przypisana do żadnego człowieka, ale do pewnych bogów, ponieważ w ich kraju istnieją Wyrocznie Heraklesa, Apollona, Ateny, Artemidy, Aresa i Zeusa, a ponadto ta, która ma u nich największy szacunek, a mianowicie Wyrocznia Leto, która znajduje się w mieście Buto. Lecz sposób wróżenia nie został jeszcze u nich ustalony wszędzie według tego samego modelu, i jest odmienny w różnych miejscach.

II:84. Sztuka medycyny pośród nich jest podzielona tak: każdy lekarz jest lekarzem wyłącznie jednej choroby i żadnej innej; a cały kraj jest pełen lekarzy, niektórzy uważają się za lekarzy oczu, inni głowy, inni zębów, jeszcze inni schorzeń żołądka, a kolejni jeszcze bardziej niezrozumiałych dolegliwości.

Usuń reklamy
Advertisement

Usuń reklamy
Reklama

Bibliografia

Encyklopedia Historii Świata jest partnerem Amazon i zarabia prowizję od kwalifikujących się zakupów książek.

Tłumacz

Łukasz Byrski
PhD candidate at the Jagiellonian University in Krakow (History of Religion), assistant teacher at the Jagiellonian University, and former guest teacher at Comenius University in Bratislava, interested in epigraphy, writing and descriptions of otherworlds

Cytuj tę pracę

Styl APA

Thamis, . (2012, styczeń 18). Herodot o Egipcjanach [Herodotus on the Egyptians]. (Ł. Byrski, Tłumacz). World History Encyclopedia. Pobrane z https://www.worldhistory.org/trans/pl/2-86/herodot-o-egipcjanach/

Chicago Style

Thamis, . "Herodot o Egipcjanach." Przetłumaczone przez Łukasz Byrski. World History Encyclopedia. Ostatnio zmodyfikowano styczeń 18, 2012. https://www.worldhistory.org/trans/pl/2-86/herodot-o-egipcjanach/.

Styl MLA

Thamis, . "Herodot o Egipcjanach." Przetłumaczone przez Łukasz Byrski. World History Encyclopedia. World History Encyclopedia, 18 sty 2012. Sieć. 15 kwi 2024.