Ακούστε αυτό το άρθρο 
Το Χαλοουίν συγκαταλέγεται στις παλαιότερες παραδόσεις του κόσμου καθώς σχετίζεται με ένα βασικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης, τη σχέση μεταξύ ζωντανών και νεκρών. Όλοι οι γνωστοί πολιτισμοί στην ιστορία έχουν δημιουργήσει κάποιο είδος τελετουργικής εθιμοτυπίας επικεντρωμένης στο τί συμβαίνει στους ανθρώπους όταν πεθαίνουν, πού πηγαίνουν και ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος για να τους τιμούν οι ζωντανοί ή πώς να φέρονται στους νεκρούς που μπορεί να μοιάζουν απρόθυμοι ή ανίκανοι να προχωρήσουν.
Οι χώρες του σύγχρονου κόσμου, από το Μεξικό με την Ημέρα των Νεκρών ως την Κίνα με την Ημέρα Σκουπίσματος των Τάφων, γιορτάζουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο το Χάλοουιν. Σε χώρες στις οποίες ο εορτασμός είναι πιο δημοφιλής, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδάς, η ιεροτελεστία του σήμερα ακαλιάζει την αρχαία παράδοση παρότι κάποιες πτυχές της είναι σχετικά όψιμες με τα ίχνη τους να εντοπίζονται στην Κελτική γιορτή Σόουιν.
Στο πέρασμα των χρόνων, χριστιανικές ομάδες επιχείρησαν συστηματικά να δαιμονοποιήσουν και να διασύρουν την αναβίωση του εθίμου, εν μέρει αναπαράγοντας τον εσφαλμένο ισχυρισμό ότι o Σόουιν ήταν ο θεός των νεκρών για τους Κέλτες και το Χάλοουιν ο εορτασμός του. Το λάθος έρχεται από τον 18ο αιώνα —και έκτοτε επαναλαμβάνεται άκριτα— όταν ο Βρετανός μηχανικός Τσάρλς Βαλλάνσι [Charles Vallancey] γράφει για το φεστιβάλ Σόουιν δίχως να κατανοεί σε βάθος τον πολιτισμό και τη γλώσσα στα οποία αναφέρεται. Ωστόσο, στην πραγματικότητα ήταν η ίδια η Εκκλησία αυτή που, με τον εκχριστιανισμό του τον 9ο αι. ΚΕ, διατήρησε την παράδοση του Σόουιν στη Δύση, καθορίζοντας συνάμα την αρχή των μεταμορφώσεων μιας παγανιστικής θρησκευτικής παράδοσης των Βορειοευρωπαίων σε παγκόσμιο κοσμικό εορτασμό ο οποίος έγινε ο πιό δημοφιλής και εμπορικά επικερδής, αμέσως μετά τα Χριστούγεννα.
Σόουιν
Οι παραδόσεις του Χάλοουιν στη Δύση χρονολογούνται χιλιάδες χρόνια πίσω στον εορτασμό του Σόουιν [Samhain, προφέρεται Σοου-γουεν, Σο-γουιν ή Σόου-γεν] την Κελτική γιορτή της Πρωτοχρονιάς. Το όνομα σημαίνει «το τέλος του καλοκαιριού» και η γιορτή σηματοδοτούσε το τέλος της συγκομιδής και τον ερχομό του χειμώνα. Οι Κέλτες πίστευαν ότι εκείνη την περίοδο το πέπλο ανάμεσα στους κόσμους των ζωντανών και των νεκρών ήταν λεπτότερο, με αποτέλεσμα οι νεκροί να μπορούσαν να επιστρέψουν και να περπατήσουν εκεί όπου ζούσαν κάποτε. Επιπλέον, εκείνοι οι οποίοι είχαν πεθάνει στο παρελθόν και εκείνοι που για οποιονδήποτε ο λόγο δεν είχαν μετακινηθεί ακόμη, θα το έκαναν τότε και θα μπορούσαν να επικοινωνήσουν με τους ζωντανούς.
Η αρχαία ιεροτελεστία του Σόουιν είναι ελάχιστα γνωστή εξαιτίας του εκχριστιανισμού του από την εκκλησία —όπως πολλών άλλων παγανιστικών εορτασμών— και όποια πληροφορία είναι διαθέσιμη, προέρχεται αφενός από Ιρλανδούς μοναχούς οι οποίοι κατέγραψαν την προχριστιανική ιστορία των λαών τους καθώς και αφετέρου από Χριστιανούς αντιγραφείς που δυσφημούσαν τις παγανιστικές τελετές. Φαίνεται ωστόσο ότι η εθιμοτυπία περιελάμβανε αποθήκευση εφοδίων για τον χειμώνα, σφαγές βοοειδών και κάψιμο των σωριασμένων οστών τους σε μεγάλες υπαίθριες φωτιές. Οι φωτιές αυτού του είδους με τον καιρό εμφανίστηκαν και σε άλλους εορτασμούς. Κατά τη διάρκεια της γιορτής συγκεντρώνονταν οι διάφορες κοινότητες αλλά εκτός από φαγητά και ποτά μοιράζονταν και τη συνείδηση της «λεπτής εποχής» του χρόνου και της πιθανότητας εμφάνισης επισκεπτών από άλλους κόσμους στο γλέντι.
Περίμεναν —και υποδέχονταν― τους αγαπημένους τους που είχαν πεθάνει, ετοιμάζοντας γεύματα που λάτρευαν οι νεκροί —πρακτική η οποία, μολονότι δεν είναι ξεκάθαρο, ενδέχεται να πρωτοεμφανίστηκε κάπου 2.000 χρόνια πριν—αλλά θα μπορούσαν επίσης να εμφανιστούν και πολλά άλλα είδη πνευμάτων που ουδέποτε είχαν ανθρώπινη μορφή: ξωτικά, νεράιδες, νάνοι της λαϊκής παράδοσης, δαιμόνια και σκοτεινά πνεύματα ήταν τόσο πιθανό να τους επισκεφθούν όσο εκείνοι αδημονούσαν για μια τελευταία αντάμωση.
Επιπλέον, υπήρχαν καλές πιθανότητες να κάνει την εμφάνισή του το πνεύμα ενός ανθρώπου που κάποιος ίσως είχε βλάψει. Με σκοπό να παραπλανήσουν τα πνεύματα, οι άνθρωποι σκούραιναν τα πρόσωπά τους με στάχτες από τις φωτιές των οστών (πρακτική γνωστή αργότερα ως μασκάρεμα) και αυτό εξελίχθηκε στη χρήση προσωπίδων. Οι ζωντανοί μπορούσαν να αναγνωρίσουν το πνεύμα κάποιου αγαπημένου τους και μετά να αποκαλυφθούν, αλλά σε διαφορετική περίπτωση παρέμεναν ασφαλείς μακριά από την ανεπιθύμητη προσοχή των σκοτεινότερων δυνάμεων.
Παραμονή όλων των Αγίων
Το πόσο καιρό πριν αυτές οι τελετουργίες περιλαμβάνονταν στην εθιμοτυπία του Σόουιν είναι άγνωστο, αλλά κάποια μορφή τους ήταν πιθανότατα επίκαιρη τον καιρό που ο Χριστιανισμός έφτασε στην Ιρλανδία τον 5ο αι. ΚΕ. Ο λόφος Τλάχτγκα [Tlachtga (Hill of the Ward)] στην Κομητεία Μιθ [County Meath] ήταν ο τόπος που άναβε η υπαίθρια φωτιά γύρω ή στις 31 Οκτωβρίου σηματοδοτώντας την έναρξη των εορτασμὠν του Σόουιν αλλά και απέναντί της, στον Νεολιθικό χώρο του Λόφου Τάρα, απαντούσε μια άλλη, πολύ πιο λαμπερή φωτιά. Αρχαιολόγοι από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Δουβλίνου, χρονολόγησαν τα ευρήματα των ανασκαφών γύρω στο 200 ΚΕ, αν και πρέπει να αναφερθεί ότι πρόκειται για τις τελευταίες εναποθέσεις σε έναν τόπο που πρωτοχρησιμοποιήθηκε για τελετουργικές φωτιές πάνω από 2.000 χρόνια νωρίτερα.
Ο λόφος πήρε το όνομά του από την δρυΐδα Τλάχτγκα, κόρη του πανίσχυρου δρυΐδη Μαγκ Ρούϊθ [Mug Ruith] ο οποίος γύρισε τον κόσμο μαθαίνοντας την τέχνη του. Βιάστηκε από τους τρεις γιους του Σίμωνα του Μάγου, διαβόητου για την αντιπαράθεσή του με τον Άγιο Πέτρο στις Αποστολικές Πράξεις 8:9-24 και γέννησε τρίδυμα στο λόφο που φέρει το όνομά της προτού πεθάνει στο ίδιο μέρος. Η συμπερίληψη ενός βιβλικού κακού στην ιστορία της, προφανώς τοποθετεί τον θρύλο στη χριστιανική εποχή και φέρνει την Τλάχτγκα κοντά στον Άγιο Πέτρο στο μέτρο του κοινού τους αντιπάλου. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ιστορία της Τλάχτγκας, όπως και πάρα πολλοί Κελτικοί θρύλοι, εκχριστιανίστηκαν μετά την έλευση του Αγίου Πατρικίου στην Ιρλανδία και ο βιασμός της από τα παιδιά του Σίμωνα Μάγου προστέθηκε σε προϋπάρχον αφήγημα.
Ο εκχριστιανισμός παγανιστικών συμβόλων, ιερών, εορτασμών, θρύλων και θρησκευτικής εικονογραφίας ήταν καλά εδραιωμένος και εφαρμόστηκε στο Σόουιν όπως και σε πολλά άλλα φεστιβάλ. Ο Πάπας Βονιφάτιος Δ´ καθιέρωσε τον εορτασμό όλων των Αγίων [All Saint's Day (All Hallows' Day)] την 13η Μαΐου, ημέρα γιορτής των Αγίων εκείνων που δεν είχαν αποκλειστικά δική τους πανήγυρη, όταν τον 7ο αι. ΚΕ αφιέρωσε το Πάνθεον της Ρώμης, το μεγαλειώδες παγανιστικό ιερό, στην Παναγία και τους Μάρτυρες του Χριστιανισμού, αλλά τον 8ο αι. ΚΕ, ο Πάπας Γρηγόριος Γ´ , μετέθεσε την ημέρα της θρησκευτικής γιορτής την 1η Νοεμβρίου. Το κίνητρο αυτής της μεταφοράς παραμένει αμφιλεγόμενο. Κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι πραγματοποιήθηκε εσκεμμένα για τον εκχριστιανισμό του Σόουιν μετατρέποντάς το σε Παραμονή των Όλων των Αγίων [All Hallows' Eve] το οποίο είναι πιθανότατα αληθές καθώς η κίνηση αυτή συνάδει με την καθιερωμένη Χριστιανική τακτική της λύτρωσης καθετί παγανιστικού, σε μια προσπάθεια διευκόλυνσης της διαδικασίας μεταστροφής ενός δεδομένου πληθυσμού.
Πριν τον Εκχριστιανισμό, η 13η Μαΐου υπήρξε η τελευταία ημέρα του Ρωμαϊκού Εορτασμού των Λεμουρίων (Λεμούρια ή Λεμουράλια, 9-13 Μαΐου) αφιερωμένου στον εξευμενισμό των θυμωμένων ή άτακτων πνευμάτων. Η γιορτή δημιουργήθηκε από ένα ζεύγος εθίμων που τηρούνταν νωρίτερα στον χρόνο, τα Παρεντάλια [Parentalia] προς τιμή των προγόνων (13-21 Φεβρουαρίου) και τα Φεράλια [Feralia] προς τιμή αγαπημένων προσώπων που χάθηκαν (21 Φεβρουαρίου). Στα Φεράλια, οι ζωντανοί ήταν υποχρεωμένοι να θυμηθούν και να επισκεφθούν τους τάφους των νεκρών και να τους αφήσουν δώρα όπως καρπούς δημητριακών, αλάτι, ψωμί εμποτισμένο με κρασί και στεφάνια, συνοδευόμενα από πέταλα μενεξέδων.
Εξέλιξη και άλλες επιρροές
Ό,τι έγινε με τα Παρεντάλια, τα Φεράλια, τα Λεμούρια και πολλά άλλα, έτσι και με το Σόουιν. Στο παρελθόν σχετιζόταν με όλους εκείνους που είχαν πεθάνει, με τη γη, την αλλαγή του χρόνου -και αυτές οι μεταβολές σημαδεύονταν από εορτασμούς και συλλογικές δραστηριότητες. Αφότου εκχριστιανίστηκε, η Παραμονή Όλων των Αγίων, έγινε νύχτα αγρυπνίας, προσευχής, νηστείας και σπουδής για την προετοιμασία της επόμενης ημέρας όταν οι Άγιοι θα τιμούνταν σε μια τελετή κατά πολύ πιο αδιάφορη.
Ωστόσο, οι παλιοί τρόποι δεν είχαν χαθεί και οι φωτιές άναβαν ακόμα —τώρα μόνο για την τιμή των Χριστιανών ηρώων—και η εθιμοτυπία της αλλαγής των εποχών εξακολουθούσε να τηρείται ― τώρα μόνο για τη δόξα του Χριστού. Πολλές από τις ιεροτελεστίες που συνόδεψαν τη νέα αυτή ενσάρκωση του εορτασμού είναι άγνωστες, αλλά γύρω στον 16ο αι. ΚΕ, η πρακτική του «ψυχικού» [souling] είχε γίνει αναπόσπαστο κομμάτι. Οι φτωχοί της πόλης θα γυρνούσαν χτυπώντας πόρτες γυρεύοντας κέϊκ ψυχής [soul-cake επίσης γνωστό ως soul-mass-cake] σε αντάλλαγμα των προσευχών τους.
Αυτή η πρακτική πιστεύεται ότι απαντούσε στην πίστη για το καθαρτήριο, όπου θεωρητικά οι ψυχές λίμναζαν βασανιζόμενες ωσότου ανυψωθούν μέσω προσευχής και πιο συχνά, μέσω καταβολής χρημάτων στην Εκκλησία. Μετά την Προτεσταντική Μεταρρύθμιση, το ψυχικό συνεχιζόταν στη Μεγάλη Βρεττανία, μόνο που τώρα οι νέοι και φτωχοί προτεστάντες προσφέρονταν να προσευχηθούν για τους ανθρώπους του σπιτιού και τους αγαπημένους τους αντί για εκείνους στο καθαρτήριο ενώ οι Καθολικοί συνέχιζαν την παλαιότερη παράδοση.
Τον 17ο αι. ΚΕ, η Μέρα του Γκάι Φωκς πρόσθεσε ένα νέο στοιχείο στην ανάπτυξη του Χάλοουιν. Στις 5 Νοεμβρίου 1605 ΚΕ, μια ομάδα αντιφρονούντων Καθολικών επιχείρησε να δολοφονήσει τον προτεστάντα Βασιλέα Ιάκωβο Α´ της Βρετανίας σε μια απόπειρα γνωστή ως η Συνομωσία της Πυρίτιδας [Gunpowder Plot]. Η προσπάθεια απέτυχε και ένας από την ομάδα, ο Γκάι Φωκς [Guy Fawkes,] συνελήφθη με εκρηκτικά κάτω από τη Βουλή των Λόρδων και παρότι είχε συνεργούς, το όνομά του συνδέθηκε περίφημα με τη διάσημη συνωμοσία.
Η Ημέρα του Γκάι Φωκς γιορτάστηκε από τους Προτεστάντες της Βρετανίας σαν θρίαμβος ενάντια στον καθολικισμό και η 5η Νοεμβρίου έγινε αφορμή για αντι-Καθολικά κηρύγματα και βανδαλισμούς Καθολικών σπιτιών και χώρων εργασίας, παρότι, επισήμως, η κυβέρνηση υποστήριζε ότι επρόκειτο για εορτασμό αφιερωμένο στη Θεία Πρόνοια που χάρισε τη ζωή στον βασιλιά. Την παραμονή, άναβαν φωτιές και απαγχονίζονταν συμβολικά ομοιώματα λαομίσητων προσώπων —συχνά του Πάπα— ενώ οι άνθρωποι έπιναν, γλεντούσαν και έριχναν πυροτεχνήματα. Τα παιδιά και οι φτωχοί γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι, συχνά φορώντας μάσκες, σπρώχνοντας ένα ομοίωμα του Γκάι Φωκς σ´ένα καρότσι και ικετεύοντας για χρήματα ή κεράσματα.
Φτάνοντας στη Βόρεια Αμερική
Όταν οι Βρετανοί έφτασαν στην Βόρεια Αμερική, έφεραν εκείνες τις παραδόσεις μαζί τους. Οι Πουριτανοί της Νέας Αγγλίας, οι οποίοι αρνήθηκαν να τηρήσουν οποιαδήποτε παράδοση που θα μπορούσε να συσχετιστεί με παγανιστικά ιδεώδη —συμπεριλαμβανομένων των Χριστουγέννων και του Πάσχα— διατήρησαν την Ημέρα του Γκάι Φωκς στις 5 Νοεμβρίου σαν υπενθύμιση της υποτιθέμενης ανωτερώτητάς τους έναντι των Καθολικών. Η επέτειος αυτή συνέχισε να εορτάζεται μέχρι την Αμερικανική Επανάσταση του 1775-1783 ΚΕ.
Η ιεροτελεστία του Σόουιν έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες λιγότερο από έναν αιώνα αργότερα με την εκτόπιση των Ιρλανδών το 1845-1849 ΚΕ, κατά τη διάρκεια του λιμού της πατάτας. Οι Ιρλανδοί, στην πλειοψηφία τους Καθολικοί, συνέχισαν να τηρούν την Παραμονή Όλων των Αγίων, την Ημέρα Όλων των Αγίων και την Ημέρα Όλων των Ψυχών παράλληλα με την πρακτική του ψυχικού αλλά μέχρι τότε είχαν μπολιαστεί με λαϊκές παραδόσεις όπως αυτή του τζακ ο᾽ λάντερν (το φανάρι του Τζακ).
Περαιτέρω εξελίξεις
Το φανάρι του Τζακ σχετίζεται με τον Ιρλανδικό παραδοσιακό θρύλο του τσιγκούνη Τζακ, ενός δαιμόνιου μεθύστακα και κατεργάρη ανθρώπου ο οποίος ξεγέλασε τον διάβολο ώστε να μην τον δεχτεί στην κόλαση, αλλά εξαιτίας της αμαρτωλής ζωής του δεν μπορούσε να μπει στον παράδεισο. Μετά τον θάνατό του, περιφερόταν στον κόσμο κρατώντας ένα μικρό φανάρι φτιαγμένο από σκαλισμένο γογγύλι με ένα αναμμένο καρβουνάκι στο εσωτερικό του για να φωτίζει το δρόμο του. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο μύθος αυτός εξελίχθηκε από φευγαλέες εικόνες αναθυμιάσεων, σε βάλτους και λιμνάζοντα νερά, αερίων που λαμπύριζαν στο σκοτάδι. Την Παραμονή Όλων των Αγίων, οι Ιρλανδοί κούφωναν γογγύλια και σκάλιζαν επάνω τους πρόσωπα, τοποθετώντας ένα κερί στο εσωτερικό έτσι ώστε καθώς θα γύρευαν ψυχικό τη νύχτα που το πέπλο μεταξύ ζωής και θανάτου ήταν λεπτότερο, θα μπορούσαν να προστατευθούν από πνεύματα όπως ο Τσιγκούνης Τζακ.
Τα βασικά στοιχεία του Χαλοουίν εφαρμόζονταν τώρα με ανθρώπους να περιφέρονται από σπίτι σε σπίτι γυρεύοντας γλυκά κεράσματα με τη μορφή των κέϊκ ψυχής κρατώντας φανάρια του Τζακ. Λίγο μετά την άφιξή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι Ιρλανδοί αντάλλαξαν τα γογγύλια με κολοκύθες για τα φανάρια της επιλογής τους καθώς ήταν πολύ πιο εύκολο να διαμορφωθούν. Η Ημέρα του Γκάι Φωκς δεν εορταζόταν πλέον στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά κάποιες πτυχές της προσκολλήθηκαν στο Καθολικό εορτολόγιο του Οκτωβρίου, ειδικότερα οι βανδαλισμοί, μόνο που τώρα ήταν αδιάκριτοι: τα σπίτια ή τα μαγαζιά του οποιουδήποτε ανθρώπου μπορούσαν να βανδαλιστούν γύρω στις 31 Οκτωβρίου.
Στο χωριό Χιαγουάθα [Hiawatha] στην πολιτεία του Κάνσας, το πρωινό μετά το Χάλοουιν του 1912 ΚΕ, μια γυναίκα ονόματι Ελίζαμεθ Κρεμπς [Elizabeth Krebs] απηυδισμένη από τις ζημιές στον κήπο της —και σε ολόκληρη την πόλη― που κάθε χρόνο προκαλούσαν παιδιά που φορούσαν μάσκες, αρχικά χρησιμοποιώντας δικούς της πόρους, οργάνωσε ένα πάρτι για νέους το 1913 ΚΕ με την ελπίδα ότι εξαντλώντας τους δεν θα είχαν το κουράγιο να προκαλέσουν καταστροφές.
Ωστόσο υποτίμησε την αποφασίστικότητά τους και η κοινότητα λεηλατήθηκε όπως συνήθως. Το 1914 ΚΕ, εμπλέκοντας όλο το χωριό, έφερε μπάντα μουσικών, οργάνωσε διαγωνισμό για φορεσιές με τις οποίες ακολούθησε παρέλαση —και το σχέδιό της είχε αποτέλεσμα. Άνθρωποι όλων των ηλικιών απόλαυσαν ένα εορταστικό και όχι ενοχλητικό Χαλοουίν. Τα νέα της επιτυχίας της πέρασαν από τα όρια του Κάνσας σε άλλες πόλεις και χωριά που ασπάστηκαν την ίδια ακολουθία και καθιέρωσαν ομαδικές διασκεδάσεις οι οποίες περιελάμβαναν διαγωνισμούς με φορεσιές, παρελάσεις, μουσική, φαγητό, χορό και γλυκά κεράσματα συνοδευόμενα από εφιαλτικές διακοσμήσεις φαντασμάτων και τελωνίων.
Μολονότι η κυρία Κρεμπς αναφέρεται κάποιες φορές σαν «μητέρα του σύγχρονου Χαλοουίν», αυτό δεν είναι πέρα ως πέρα αληθές καθώς εκείνη δεν εφάρμοσε την πρακτική του να περιφέρεσαι από πόρτα σε πόρτα ζητώντας κεράσματα - αυτή η παράδοση ήταν ήδη λίγων αιώνων όταν εμφανίστηκε το πρώτο πάρτι. Ωστόσο, το αυθεντικό όραμα της κυρίας Κρεμπς επηρέασε το τρόπο με τον οποίο γιορτάζουν το Χάλοουιν οι άνθρωποι στην Αμερική και το «Σκανδαλιάρικο Χαλοουίν» της Χιαγουάθα του Κάνσας εξακολουθεί να τηρείται ετήσια, παράλληλα με πολλά παρόμοια φεστιβάλ τα οποία ενέπνευσε.
Το πάρτι-περισπασμός για την καταστροφή, εντούτοις, δεν απλώθηκε σε εθνικό επίπεδο και μέχρι το 1920 ΚΕ, η αποκαλούμενη «νύχτα των σκανδάλων» προβλημάτιζε σοβαρά, όχι μόνο στην Αμερική αλλά και στον Καναδά. Πώς, ακριβώς, η πρακτική του να καταστρέφεται η περιουσία των ανθρώπων τη νύχτα της 31ης Οκτωβρίου, μορφώθηκε σε επισκέψεις από σπίτι σε σπίτι με την απαίτηση γλυκού κεράσματος ώστε η εκάστοτε ιδιοκτησία να παραμείνει αλώβητη, δεν είναι ξεκάθαρο, αλλά είχε ήδη καθιερωθεί στον Καναδά μέχρι το 1927 ΚΕ, όταν σ΄ ένα άρθρο εφημερίδας από το Μπλάκι της επαρχίας Αλμπέρτα του Καναδά, παρουσιάζεται η ιστορία μιας παιδικής συντροφιάς που τριγύριζε από πόρτα σε πόρτα με αυτό τον τρόπο και είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται η γνωστή φράση «φάρσα ή κέρασμα». Τα παιδιά κεράστηκαν και ο ιδιοκτήτης έμεινε στην ησυχία του.
Η παράδοση συνεχίστηκε στην Βόρεια Αμερική για όλη την δεκαετία του 1930 ΚΕ, διακόπηκε από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο εξαιτίας του δραματικού περιορισμού στη διάθεση της ζάχαρης και κατά συνέπεια των γλυκών παρασκευασμάτων, και επανεμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1940 ΚΕ. Η οικεία σημερινή παράδοση χρονολογείται στα 1950 ΚΕ και σταδιακά έγινε δημοφιλής σε άλλες χώρες, ακολουθώντας το ίδιο βασικό παράδειγμα. Σήμερα, το Χάλοουιν δεν είναι γενικότερα συνδεδεμένο με κάποια συγκεκριμένη θρησκεία ή παράδοση και θεωρείται συνήθως κοσμική γιορτή, επικεντρωμένη κυρίως στους νέους και πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις που εμπορεύονται γλυκά και διακοσμητικά καθώς και για τη βιομηχανία της διασκέδασης η οποία παράγει ταινίες, τηλεοπτικά αφιερώματα και βιβλία παραφυσικής θεματολογίας.
Κεντρική ιδέα
Ωστόσο, για πολλούς σύγχρονους Νεο-Παγανιστές και Γουικάνους [(οπαδοί της Γουίκα, παρακλάδι της θρησκείας των Παγανιστών, Wicca] ο εορτασμός εξακολουθεί να τηρείται -όσο πιο πιστά γίνεται- όπως γινόταν στο μακρινό παρελθόν. Το κεντρικό θέμα του Σόουιν ήταν η μεταμόρφωση. Το έτος γυρνούσε από τις φωτεινές στις σκοτεινές μέρες, οι νεκροί βάδιζαν στη γη των ζωντανών ή μετακινούνταν στην άλλη πλευρά, οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν σε άλλες υπάρξεις και άλλες υπάρξεις ίσως εμφανίζονταν σαν άνθρωποι, ζώα σφάζονταν και γινόντουσαν τροφή, ενώ δημητριακά, φρούτα και λαχανικά παρομοίως μεταμορφώνονταν σε εφόδια για τον χειμώνα ενώ τα ξύλα και τα κόκκαλα παραδίνονταν στις φλόγες και γίνονταν καπνός.
Η μεταμόρφωση παραμένει στο κέντρο της αναβίωσης του Χαλοουίν. Μάσκες και φορεσιές διαφοροποιούν εκείνον που τις φορά, από την καθημερινή του εικόνα σε κάποιο άλλο χαρακτήρα. Για μια νύχτα, κάποιος γίνεται Νταρθ Βέιντερ ή ζόμπι ή Μεγαλοκολοκύθας. Οι πιο γνωστές, και πιο δημοφιλείς, φορεσιές βασίζονται επίσης στην μεταμόρφωση. Ο λυκάνθρωπος είναι άνθρωπος που αλλάζει σε ζώο, το βαμπίρ μπορεί να χαθεί ξανφικά αφήνοντας πίσω του ένα σύννεφο καπνού ή να γίνει νυχτερίδα, τα φαντάσματα ήταν κάποτε άνθρωποι.
Στην προ-Χριστιανική Ιρλανδία, η θεά που συνδέθηκε στενότερα με το Σόουιν ήταν η Μόρριγκαν [Morrigan,] θεότητα του πολέμου και της μοίρας η οποία οδήγησε τον λαό της, τους Τουάθα ντε Ντανάν [Tuatha de Danaan] στην ελευθερία, μετά από μάχη ενάντια στους Φορμόριαν [Formorians]. Η Μόρριγκαν, σε κάθε ιστορία της, είναι μεταμορφωτική φιγούρα και στην ιστορία της Ιρλανδικής επικής μάχης Μόι Τούραχ [Cath Maige Tuired] αλλάζει τη μοίρα του λαού της κάνοντάς τους αφέντες του εαυτού τους αντί σκλάβους άλλων δυνάμεων. Η μεταμόρφωση προκαλούσε συχνά φόβο αλλά μπορούσε και να εμπνέει. Η φιγούρα του λυκανθρώπου αναπτύχθηκε πάνω στο φόβο για τις επιθέσεις ζώων και ο βρυκόλακας, ίσως, ανταποκρίνεται στο φόβο για εξαγριωμένους νεκρούς που επιστρέφουν για να βασανίσουν τους ζωντανούς. Ωστόσο σε αυτές και σε πολλές άλλες περιπτώσεις η θανάτωση του τέρατος ήταν εντός των ορίων των ανθρωπίνων δυνατοτήτων κι έτσι οι θρύλοι τους ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να αναγνωρίσουν τις δικές τους δυνάμεις μπροστά σε επικίνδυνες περιστάσεις.
Οι μάσκες του Χαλοουίν και οι σημερινές παραδόσεις, αναπαριστούν αυτό το ίδιο θέμα και αγγίζουν τις πιο βασικές πτυχές της ανθρώπινης κατάστασης και της αρχαίας εθιμοτυπίας του Σόουιν. Οι φορεσιές που φορούν οι άνθρωποι απεικονίζουν φόβους και ελπίδες με το ίδιο τρόπο που αιώνες νωρίτερα οι άνθρωποι έβαζαν τις μάσκες τους για να αποτρέψουν ανεπιθύμητα πνεύματα και εμπειρίες ενόσω προσδοκούσαν χαρούμενες συναντήσεις με άλλους αγαπημένους. Πολλές στολές συμβολίζουν τον πανανθρώπινο φόβο του θανάτου και του αγνώστου που, για μια νύχτα, με κάποιον τρόπο διαφεντεύεται, όταν ο καθένας ντύνεται τον φόβο του και με την μεταμφίεση αυτή τον αδρανοποιεί. Στο βασικότερο επίπεδό του, το Χαλοουίν είναι -ή μπορεί να είναι- ο θρίαμβος της ελπίδας απέναντι στο φόβο, κάτι που πιθανότατα ίσχυε και για τους αρχαίους Κέλτες του Σόουιν χιλιάδες χρόνια νωρίτερα.
